Publié : 2008-12-07
Fica de lectura : “lo darrièr daus lobaterras”
de joan ganhaire
1) Lo quadre
« Lo darrièr daus lobaterras », roman de l’autor peiregòrdin contemporanèu Joan Ganhaire, fuguèt escrich en 1987.
L’avantprepaus e la pòstfaci serven de quadre al retrait : a la dubertura e a la barradura, quò es l’autor que parla directament : « que ieu me venguès establir medecin » ( son mestier).
Aloga lo luòc en Peiregòrd, onte viu e que coneisse dumpei longtemps, a costat del priorat de Merlanda e de son cementeri. Cerca aïtal a balhar una tonalitat fòrça realista.
Fa semblant de balançar a dire son secret, per trapar l’atencion del legeire. Decide enfin de z’o dire : a trobat daus parjamins dins lo cementeri.
L’autor presenta Joan de l’Arribiera, queu qu’a escrich tot lo recit seguent. A la fin de l’avantprepaus, lo legeire es ja plan interessat per tot quel mistèri.
2)los luòcs
o narrator, en focalisacion intèrna, es lo Joan de l’Arribiera : l’accion s’aloga sus lo meteis luòc presentat en prumièr per l’autor : a costat del Priorat, i aviá un vilatge a la fin del sègle XII, Lobaterra, que n’existis pus uèi.
Insistis en prumièr sus la forèst a l’entorn, que es un lòc pro important, per que los òmes s’i baten per desbosigar e cultivar la terra. Las descripcions de la forèst ne balhen pas l’image d’un luòc maudich ; quò es la présencia dels lops que la renda malefica : es descricha d’un biais objèctiu, sens adjèctiu negatiu, manca qualques castanhs bescornuts.
Trobem aital un unitat de luòc dins la prumièra partida : l’accion se debana dins lo vilatge e dins la forest, lo mai sovent defòra dins la natura salvatga.
Dins la segonda partida del retrait, l’accion montra lo viatge en Orient , per las crosadas. Entre la mar e lo sable, vesèm un autre natura salvatga tanben, nuda e violenta.
Lo retorn al vilatge a la fin del roman marca lo cèucle que se tòrna barrar, coma l’istòria.
3) lo temps
L’accion se debana a la fin del sègle XII e quò es l’istòria d’una vita dins sa cronologia.
Lo narrator escriu a la fin de sa vita : l’istòria comença abans sa naissança, del temps del grand paire d’Arnaud, lo companh de Joan.
Lo Joan parla d’un secret « tròp pesant » que li cal escriure. Raconta çò que los vielhs dison dins lo païs sus la orrors comesas per los lops e tots lo mond que an tuats. Sèm enquera dins la presentacion.
Lo temps fòrt es l’enfança de Joan e Arnaud : la scèna de la descobèrta del libre secret e la disparicion d’Arnaud.
L’autre moment important es lo viatge en orient que dura dos ans : Joan e son amic an alora vint ans.
La fin del retrait pòrta sus la mòrt d’Arnaud son retorn e dura una nuèch.
L’atge adulte es un pauc escafat.
Joan insistis a la fin sus sa dificultat a viure tot lo restant de sa vita.
Los temps utilisats son d’abord l’imparfait, lo passat simple, lo passat compausat e lo plus que perfach.
4) lo raconte
l’intriga es dins la malediccion portada sus Arnaud qui se trasforma en lop : lo narrator manten lo suspens tot lo long parlant de secret, de misteri, d’orror sans desvelar lo fon. Sèm dins un’òbra fantastica ont lo diable e l’òme cambian de ròtles.
Vesèm un tèma de progression constante : las orrors comesas per los lops reporgissent lo diable : quò tòrna mai que mai dins lo roman ; los còrs minjats, la paur son de tèmas recurents que manténen la tension.
5 ) Los personatges
lo narrator es un dels personatges del roman : manca quora conta de las legendas, Joan es dins l’accion (intradiegetic) : emplega lo “ieu” tot lo temps ; obsèrva tanben las situacions d’endefòra e ne sembla pas devinar còp-sec çò que arriba a son ami.
Avèm nonmas lo punt de vista de Joan ; quò es per son biais que vesèm çò que Arnaud o los autres pensan : pòt èsser omniscient, mas sovent ne compren pas lo comportament de son amic
Joan s’adreiça sovent a l’Arnaud dins un estil indirèct : “t’aviá tornat sus ton liech”, subretot dins las scènas ont se trasforma en lop.
Aital, los dos amics comunican pauc e semblan sovent estrangièrs l’un a l’autre, çaquelà lor amigança è vertadièra. Arnaud sembla mai que mai estrangièr als autres.
Los dialògs entre los personatges son demesits al minimum. Joan mèna un monològ tot lo long del raconte.
Quò es sovent daus gropes que actan : los gropes dels caçaires, dels lops, dels sodards, dels vilatgeses.
L’éroi è Arnaud que pòrta la malediccion.
lo grand lop gris è tanben un personatge segondari plan important, reporgissant l’image del diable, e que pareis d’un biais recurrent.
Lo paire d’Arnaud è plen de saviesa e reporgis la patz.
Lo monge pòrta lo saber, lo secret e reporgis lo simbòl religiós en oposicion amb lo diable e la malediccion dels lops.